‘Murder on the Nile’ op donderdag 7 en vrijdag 8 november in het Schaffelaartheater in Barneveld

‘Iedereen heeft zo zijn eigen belangen…’

Wat begint als een romantische cruise, verandert al snel in een spannend moordmysterie op een boot. In het holst van de nacht klinkt een schot en niet lang daarna wordt een levenloos lichaam gevonden. Alle passagiers staan op scherp, wie is schuldig, wie is er onschuldig? Aan pastor Ambrose Pennefather, gespeeld door musicalacteur en choreograaf Stanley Burleson, de taak om de misdaad op te lossen. Stanley Burleson (58): ‘Ambrose Pennefather is met een reden op die boot. Hij is niet alleen pastor, hij is vooral de beheerder van een groot kapitaal. Dat behoort toe aan de minderjarige dochter van een vriend van hem. In het stuk heb ik een plan en dat probeer ik uit te voeren. Het leuke aan Murder on the Nile is, vind ik, dat degene die de moord moet oplossen, zelf ook verdacht is. Je ziet als publiek dat Ambrose ook niet helemaal zuiver op de graat is en dat maakt het juist interessant.’

De moordmysteries zijn in opmars. Recent zijn zowel Murder on the Orient Express en Murder on the Nile succesvol verfilmd, op Netflix zie je veel true crime en er zijn verschillende podcasts die moorden proberen op te lossen. Theaterproducent Rick Engelkes (65), die ook meespeelt in deze theaterversie van Murder on the Nile, voelde de trend aankomen: ‘Ik dacht een paar jaar geleden al: mensen vinden het leuk om mee te puzzelen: wie heeft het gedaan en waarom? Op dat moment was er niet zoiets in het theater te zien, dus ik heb de rechten verworven van The Mousetrap, ook van Agatha Christie, en dat bleek een succes. Dat eerste toneelstuk was nog vrij klassiek, maar bij Murder on the Orient Express wilden we het moderner maken, zodat het filmisch werd. Regisseur Jasper Verheugd introduceerde bijvoorbeeld een soundscape, die de hele voorstelling te horen is. De erven van Agatha Christie waren er zo enthousiast over, dat we voor Murder on the Nile nog meer artistieke vrijheid hebben gekregen.’ Stanley vult aan: ‘Het is een populair genre, ook in het theater. Mensen vinden het leuk om het mysterie mee op te lossen. En uiteindelijk word je toch verrast.’

In Murder on the Nile volgen we de pasgetrouwde socialite Kay Ridgeway en haar man Simon Mostyn. Met een bont gezelschap aan medepassagiers stappen ze aan boord van een chique boot, die de Nijl zal afzakken. Alle opvarenden hebben op de een of andere manier een band met het elkaar, dus als Kay dood wordt aangetroffen in haar hut, zou iedereen de moordenaar kunnen zijn. Rick Engelkes speelt, afwisselend met Wilbert Gieske, de rol van dokter Bessner. Net als in het begin van zijn carrière, toen hij bekend werd in Goede Tijden, Slechte Tijden als dokter Simon Dekker. Rick lacht: ‘Ja, speel ik wéér een dokter. Dat is met een knipoog natuurlijk. Dit keer een Duitse Oostenrijker, wiens levenswerk net op de klippen is gelopen. Daarnaast is hij een enorme liefhebber van geschiedenis en kunst, hij reist veel. Om ook een beetje onder de mensen te zijn, gaat hij mee op deze cruise. Daar komt hij al die excentrieke figuren tegen.’ Stanley: ‘Het stuk zit slim in elkaar, iedereen heeft zo zijn eigen belangen... Daardoor is iedereen verdacht, inclusief ikzelf dus. Als kijker heb je het idee: er is een intelligente moordenaar die het heel goed uitgedacht heeft, misschien komt hij of zij er wel mee weg?’

De Engelse misdaadauteur Agatha Christie is een van de bestverkopende Engelse schrijvers, haar werk is nog altijd populair, ondanks haar overlijden in 1976. Dat komt omdat haar detectives geraffineerd in elkaar zitten en totaal niet gedateerd aanvoelen. Rick: ‘Murder on the Nile speelt zich af tussen de twee wereldoorlogen. In onze versie wordt dat niet expliciet gezegd, maar je ziet door bijvoorbeeld de kostuums dat uit die tijd moet zijn. Ver vóór de komst van mobiele telefoons, anders is de moord natuurlijk snel opgelost. De locatie is wat dat betreft ook slim gekozen, op een boot kan niemand weg. Het is een soort live Cluedo als het ware.’ Stanley: ‘Het toneelstuk is uit 1944, maar we maken natuurlijk theater van nu. Dat betekent dat er visueel veel te genieten valt met een mooi decor en prachtig licht. En hoe vaak zie je zo’n grote cast op het toneel, dat is toch geweldig? De soundscape waar Rick het over had, werkt heel goed. Het is net alsof je in een film zit, maar dan live.’

Voor Stanley Burleson is het voor het eerst dat hij in een toneelstuk staat. Hij maakte naam als musicalacteur in onder meer Elisabeth, Beauty and the Beast en onlangs als de Geest in Alladin. Waarom zei hij ja tegen deze rol? Stanley: ‘De wens was er wel, maar er waren steeds te veel leuke musicals waar goede rollen in zaten. Joop van den Ende zei ooit tegen mij: “Als je een keer een toneelstuk gaat doen, dan moet je ervoor zorgen dat je het met hele goede acteurs doet.” Want ik ben niet opgeleid als acteur, al heb ik 37 jaar ervaring op het toneel. Maar als je jezelf omringt met hele goede mensen, dan geven zij je vleugels. Dus toen ik de lijst met beoogde acteurs voor Murder on the Nile zag, dacht ik: ik ben op een punt gekomen dat ik dit een keer zou willen doen en met deze mensen kan het. Plus, ik heb een regel voor elke nieuwe productie die ik doe: het moet iets zijn wat ik nog nooit gedaan heb, of wat ik uitdagend vind. Als het goed is, word ik er een beetje zenuwachtig van en dat haalt het beste in mij naar boven.’ Rick: ‘Nu spreek ik even als producent, want in die hoedanigheid was ik op zoek naar…ja, een verrassing in de cast. En Stanley deed het fantastisch bij de audities, dus ik vind het ontzettend leuk dat het publiek, maar ook zijn fans, hem nu eens in een heel andere rol kunnen zien.’

Tekst: Rinske Wels

Murder on the Nile van REP Entertainment is van eind oktober 2024 tot en met maart 2025 te zien door het hele land. Voor meer informatie en de speellijst www.moordmysteries.nl

Cast: Stanley Burleson, Wilbert Gieske/Rick Engelkes, Anne de Blok, Doris Baaten, Sjoerd Spruijt, Jeske Van de Staak, Alexander Schuitema, Julia Lammerts, Lotte van der Made en Silyan el Kattabi

Regie & Vertaling: Jasper Verheugd

Decor & Kostuums: Joris van Veldhoven Pruikenontwerp: Atelier Perru

Licht: Uri Rapaport

Producent: REP Entertainment | Rick Engelkes Theater Producties