De wereld om ons heen is zo onwerkelijk, onzeker en onrustig. Scholen dicht, afstand houden verplicht. Niet naar je werk en een gesloten kerk. Geen sportwedstrijd, je avondje uit afgezegd en zelfs bezoekers thuis ontvangen is er niet meer bij. Hoe houden we de kinderen bij de (thuis)les? Hoe weten de mantelzorgers het vol te houden nu er bijvoorbeeld geen dagbesteding meer is voor een huisgenoot? Hoe ga je om met angst en verdriet als dat besmettelijke virus jou of dierbaren treft? En als je langduriger met z’n allen thuis zit kan dat stress, spanning of geruzie teweegbrengen. We raken zomaar van slag als er een verkeerd woord valt. “Doe niet zo stom”. “Kijk niet zo naar me”. Om dan de deur achter je dicht te slaan en luid bonkend over de traptreden naar boven te stiefelen.
Tegelijkertijd rennen artsen, verpleging en verzorging van het ene bed naar het andere. Onze hulpverleners in de frontlinie maken lange dagen en werken onder hoogspanning. Hoe houden zij het vol, zo vraag ik me weleens af. De diepe betrokkenheid van deze helden bij het wel en wee van de ernstig zieke patiënten, die ze met gevaar voor eigen besmetting bijstaan, is om stil van te worden. Wat wordt hun uithoudingsvermogen op de proef gesteld. Alsof ze een marathon lopen. Fysiek en mentaal wordt er heel veel van hen gevraagd. Vermoeidheid die toeslaat, wisselende emoties en gedachten. Teleurstelling en verdriet die verwerkt moeten worden. Wat moeten ze toch over een begeesterende motivatie beschikken.
Maandagavond deelde minister-president Rutte ons mee dat we er nog lang niet doorheen zijn en de maatregelen in deze corona-crisis worden verlengd tot 28 april. Eigenlijk wisten we allemaal wel dat hij dat zou gaan zeggen. Je hoort over besmettingen, ziekenhuisopnames en doden als gevolg van dat onzichtbare en ongrijpbare virus. Je vertrouwt op de expertise van de echte deskundigen. Je onderschrijft de noodzaak van het stoppen van de verspreiding van het virus en dat we daarvoor allemaal onze dagelijkse contacten op afstand moeten houden. Sinds 16 maart zijn we als samenleving stilgezet. Dat ging toen niet vanzelf, zo hebben we gezien. Maar nu we weten dat het nog tenminste vier weken langer zal duren, kunnen we onszelf dan weer opladen en moed houden? Kunnen we de onzekerheid aan dat we ook nu niet weten of het dan afgelopen zal zijn? Mijn schoonmoeder heb ik in situaties die ze niet meer overzag dikwijls horen zeggen “Het is zoals het is”. Dat betekende voor haar dat ze de situatie aanvaardde zoals die zich aan haar voordeed. Ze kon het niet veranderen en schikte zich naar de omstandigheden; het gaf haar een zekere gemoedsrust zonder dat ze haar emotionele betrokkenheid overigens verloor. Het is zoals het is, kunnen we zo kijken naar de situatie waarin we ons bevinden? Sommige dingen liggen in onze macht, andere niet. De corona-crisis ligt buiten onze macht, al zijn we wel in staat om het verloop ervan samen te beïnvloeden. Laten we ons daarop dan ook richten en in grote solidariteit de maatregelen volgen om het fysieke sociale contact te vermijden. Aanvaarden van de situatie kan je rust geven om er van daaruit het beste van te maken.
Het beste ervan maken? Met het woord crisis duiden we in ons spraakgebruik doorgaans een zware noodsituatie aan, een dieptepunt welke het sociale leven ernstig verstoord. Dan moeten er beslissingen worden genomen die van grote betekenis zullen blijken te zijn voor de toekomst. Een ‘moment van de waarheid’, zo zou je kunnen zeggen. Een crisis als omslagpunt of keerpunt. Wel, als we met die blik naar voren in deze crisis staan, wat wordt dan voor u een omslagpunt? Een keerpunt om iets, uzelf of in uw relaties beter te gaan maken dan tot nu toe? Een crisis om er het beste van te maken dus. Voor u zelf en voor ons allen als gemeenschap. Samen sterk.
Dr. J.W.A. van Dijk
Burgemeester
