Tijdens deze crisis hebben we in ons ziekenhuis onze IC-capaciteit meer dan verdubbeld.
Dat hebben we onder andere gedaan door de helft van onze OK-capaciteit om te vormen tot extra IC-capaciteit. Dat vroeg en vraagt ook veel inzet en flexibiliteit van ons personeel op de Ok’s. Velen van hen zijn op de Ic’s aan de slag gegaan voor de zorg aan patiënten die besmet zijn met COVID-19. Vele anderen zorgen dat de noodzakelijke spoedoperaties op de Ok’s zo goed mogelijk door kunnen gaan. Nu kunnen zij dat gelukkig voorzichtig uitbreiden met semi spoedoperaties, omdat we onze IC-capaciteit een beetje kunnen afschalen en de OK-capaciteit weer iets kunnen opschalen. Ik was benieuwd naar de ervaringen van onze OK-collega’s en sprak met een operatieassistent, met een gespecialiseerd verpleegkundige recovery en met de afdelingsmanager OK van ons ziekenhuis.
De nieuwe OK-locatie werd tot een IC omgetoverd
De gespecialiseerd verpleegkundige recovery werkt tijdens deze crisis op de IC én op de recovery. Zij vertelt dat er veel is gebeurd in de afgelopen periode. “Onze nieuwe locatie was net klaar en het is bizar om te zien wat er eigenlijk allemaal is gebeurd. Het was echt heel mooi om te zien hoe het met al die verschuivingen ineens tot een IC werd omgetoverd.” Toen de crisis uitbrak werd er snel gehandeld en geschakeld. De operatieassistent over het begin van de crisis: “Het was fantastisch om te zien hoe ons team het oppakte en meteen aan de slag ging. Er werd snel een rooster gemaakt en iedereen gaf zich spontaan op. Zo van: plan mij maar in!” Een deel van de OK-collega’s gingen volledig naar de Ic’s en sommigen werken én op de Ic’s én op de Ok’s. De operatieassistent: “Want daar gaan de spoedoperaties natuurlijk ook gewoon door. Om onze collega’s op de Ic’s wat meer te ontlasten, hebben wij met de rest van het team de OK-diensten van hen overgenomen.”
In de tussentijd: efficiënte spoedoperaties op de vier Ok’s
Hoewel door de crisis natuurlijk minder dan anders, is het knap hoe er in de tussentijd op onze vier Ok’s nog heel efficiënt is geopereerd. De operatieassistent vertelt hoe dit werkt. “Normaal heb ik een dag-, of een half dagprogramma met een specialist op een OK. Nu hebben we soms drie, vier verschillende specialismen op één OK. Dat betekent snel schakelen, maar dat gaat heel goed. De tijd die overblijft doordat er minder operaties kunnen worden uitgevoerd, benutten de collega’s goed. De operatieassistent: “We zijn ook extra taken gaan doen en achterstallig onderhoud. Maar bijvoorbeeld ook zaken die we voor de accreditatie van het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg) nog moeten doen. Het is fijn dat we die dingen ook kunnen oppakken.”
Een complexe puzzel
De collega’s vertellen dat ze het heel moeilijk vinden dat er patiënten voor operaties moeten worden afgebeld. “Dat zijn mensen die op hun operatie hebben gerekend. Het kan niet anders, maar het voelt tegennatuurlijk. Je wilt het graag allemaal doen en iedereen helpen.” Daarom zouden ze het liefst weer ‘gewoon’ vol aan de slag gaan, maar ook in de komende periode moeten we ruimte houden voor de zorg voor patiënten die besmet zijn met COVID-19. Ik vertel dat we er nu voor hebben gekozen om één van de vier Ic’s te sluiten en de COVID-19 IC-zorg te concentreren op twee Ic’s. De vierde IC houden we als extra ruimte achter de hand, voor het geval er onverhoopt weer patiënten komen die besmet zijn met COVID-19. Met het sluiten van één IC krijgen we dus ruimte om weer een OK te openen voor semi-spoed en spoedoperaties. Maar bij deze en verdere opschaling moeten we steeds goed kijken naar wat er wel en (nog) niet kan. Want het is nog steeds bovengemiddeld druk op de Ic’s en dus kan nog niet al het personeel terug naar de OK-afdeling. En we hebben nog steeds te maken met schaarste en we moeten dus steeds goed kijken of we voldoende beschermende middelen en medicijnen hebben. Het is nog steeds een ongelooflijk complexe puzzel. Daarbij hebben we nadrukkelijk oog voor onze mensen. Want er zijn teams uit elkaar gehaald, nieuwe teams gevormd en mensen hebben veel meegemaakt. Daarom hebben we aan het hoofd medische psychologie gevraagd om juist in deze fase deel te nemen aan het crisisbeleidsteam.
Het is echt knap hoe iedereen zo snelt schakelt
De afdelingsmanager OK benadrukt hoe ontzettend trots hij is op iedereen binnen de afdeling. “Het is echt knap hoe iedereen zo snel schakelt en samen de schouders eronder zet. Dat is echt ongelooflijk.” Zijn collega’s beamen dat. “Dat is zeker zo. Iedereen werd uit zijn comfortzone getrokken, maar we doen het gewoon. En dat is heel positief. Normaal zijn het – ook al willen we dat misschien niet – in een ziekenhuis toch vaak aparte eilandjes. En nu doen we het met zijn allen. Daar zijn we echt trots op!”
De balans goed houden
We bespreken ook hoe belangrijk het is om nu én in de komende periode de balans voor het personeel goed te houden. De afdelingsmanager OK: “Dat is voor nu belangrijk, maar ook voor straks. Want dan moeten we naast de COVID-19 zorg, ook een deel van het werk weer inhalen.” Ik zeg dat ik juist hier ook een belangrijke rol zie voor de afdelingsmanagers en dat we daarbij ook kunnen denken aan taakdifferentiatie. Want daarmee zijn we in deze crisis heel ver gekomen. En dat ging eigenlijk vanzelf. Het zou heel mooi zijn als we dat vast kunnen houden!
Hoe gaat het eigenlijk met jou?
De collega’s vragen ook hoe het eigenlijk met mij gaat? Ik vertel dat het goed gaat en dat het aan de bestuurlijke kant ook een heftige tijd is. In de afgelopen periode 7 dagen per week, waardoor ook ik soms niet meer precies weet welke dag het is. Maar dat ik ontzettend veel energie krijg, als ik zie wat we allemaal met elkaar hebben bereikt onder zo’n grote druk en in zo’n korte tijd. En dat ik daarvan pure trots, soms echt een brok van in mijn keel krijg!
Ik bedank deze collega’s voor het gesprek en ik vraag hen mijn complimenten voor hun grote inzet ook aan al hun collega’s te geven. Want dit gesprek maakte nogmaals duidelijk hoe groot hun bijdrage is aan de zorg voor patiënten met COVID-19 en aan patiënten die noodzakelijke (semi) spoedoperaties.
Mirjam van ’t Veld, voorzitter raad van bestuur
Bron website ZGV
