Een mail van je bank om met spoed je gegevens te
actualiseren. Of een melding dat er een belangrijk bestand voor je klaarstaat.
In 2023 hadden 2 op de 3 Nederlanders van 15 jaar en ouder te maken met e-mails
of andere berichten van online criminelen. 1 op de 10 werd daadwerkelijk
slachtoffer van online oplichting. Dat zijn 1,4 miljoen mensen. Om mensen te
wapenen tegen online oplichting voert de
Rijksoverheid in de cybersecuritymaand
oktober de campagne ‘Laat je niet interneppen’.
Wie de misleidingstechnieken herkent, verkleint de kans
om online opgelicht te worden.
Een veelvoorkomende vorm van cybercrime is phishing. Bij
phishing doet de dader zich voor als iemand anders met het doel om geld of
toegang tot persoonsgegevens te krijgen. 2 op de 3 Nederlanders van 15 jaar en
ouder hebben in 2023 ten minste 1 keer een phishing e-mail- of ander bericht
ontvangen. Linda was één van hen. “Ik stond net op de camping en was de hele
dag bezig geweest om alle spullen uit te pakken. Toen ik eindelijk zat, kreeg
ik een berichtje van de Belastingdienst dat ik was vergeten om te betalen en
direct € 377,77 moest overmaken. Omdat ik net mijn eigen onderneming was
gestart, vond ik het een vanzelfsprekend bericht. Ik heb op de link geklikt, al
mijn gegevens ingevuld en het openstaande bedrag direct betaald. Omdat ik geen
bevestiging kreeg, heb ik later met de Belastingdienst gebeld. Tijdens het
gesprek werd meteen gezegd dat er nooit om persoonlijke gegevens wordt gevraagd
of een betaalverzoek wordt verstuurd door de Belastingdienst. Dat wist ik
eigenlijk ook wel, maar door de tijdsdruk en de timing dacht ik daar helemaal
niet meer aan.”
Yoanne Spoormans, specialist cybercrime bij de
politie zegt:
“Online oplichting kan iedereen overkomen. Cybercrime is
steeds lastiger te herkennen. Online criminelen maken gebruik van
misleidingstechnieken zoals tijdsdruk of ze doen zich voor als een organisatie.
Zo zie je nu veel nepberichten en e-mails van overheidsinstanties, zoals de
gemeente of de Belastingdienst met een linkje in het bericht. Op deze manier
proberen online criminelen gegevens te stelen om toegang te krijgen tot andere
accounts of geld te verdienen door de gegevens door te verkopen. Mijn advies:
Check altijd de afzender wanneer je een e-mail of ander bericht ontvangt. Blijf
je twijfelen? Klik het bericht dan weg.”
Herken de interneptechnieken van online oplichters
- Ze
doen zich voor als een ander: online criminelen doen zich voor als een
familielid of vriend. Of ze misbruiken in hun e-mails en berichten de naam
en de huisstijl van bekende organisaties, zoals de overheid, een
pakketdienst of bank. Zo lijkt het net of je de e-mails en berichten kan
vertrouwen.
- Ze
maken misbruik van je emoties: online criminelen spelen vaak in op je
emoties. Ze proberen je nieuwsgierig of bang te maken. Ze maken daarbij
misbruik van je vertrouwen, medelijden of onwetendheid.
- Ze
gebruiken tijdsdruk: online criminelen willen dat je iets snel doet en
zetten je onder druk. Je krijgt geen tijd om ze te ontmaskeren. Neem toch
de tijd om na te denken, een organisatie zoals de bank of de overheid zal
je nooit onder druk zetten om snel te handelen.
- Ze
doen alsof er een noodgeval is: online criminelen doen net of iets
helemaal misgaat als je niet snel doet wat ze zeggen. Ze zeggen
bijvoorbeeld dat je rekening of account wordt geblokkeerd als je je
gegevens niet bijwerkt of als je niet betaalt. Zo proberen ze te voorkomen
dat je gaat twijfelen aan hun verhaal en spelen in op angst.
- Ze
bieden een buitenkans aan: online criminelen gebruiken kortingen of te
mooie acties om jou te verleiden. Deze grote kortingen of zeldzame
buitenkansjes blijken dan inderdaad te mooi om waar te zijn.
- Ze
maken het persoonlijk: online criminelen weten iets persoonlijks van je of
doen alsof ze dat weten. Ze gebruiken informatie die zij over jou op
internet hebben gevonden. Dan lijkt het of ze je kennen.
- Ze
zijn heel erg vriendelijk: online criminelen proberen je vertrouwen te
winnen door heel erg vriendelijk en behulpzaam te zijn. Ze doen alsof ze
je vriend zijn. Het lijkt niet alsof ze slechte bedoelingen hebben. Zo
winnen ze je vertrouwen.
Bij twijfel, klik weg
Weet je niet zeker of een mail of bericht echt is? Het is
altijd goed om te checken of een afzender, verhaal, link of organisatie wel
echt is. Twijfel je nog steeds? Klik het bericht dan weg.
Op laatjenietinterneppen.nl vind je
meer informatie over hoe je online
misleiding kunt herkennen. Ook staat op deze website waar je hulp kunt
vinden als dat nodig is.
Laat je niet interneppen
De meerjarige campagne van het ministerie van Justitie en
Veiligheid en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
roept mensen op om goed de afzender van online berichten te checken en bij
twijfel weg te klikken.
Bericht van de Overheid.