‘KOERS HOUDEN EN SCHERP AAN DE WIND VAREN’
BARNEVELD - Uitdagingen, opgaven en ambities
Er gebeurt veel in de wereld. In Nederland en daarbuiten zien we een stijging van inflatie, grondstof- en arbeidstekorten en energievraagstukken. De oorlog in Oekraïne gaat door, vluchtelingen zoeken een veilige plek om te wonen en het weer wordt onvoorspelbaarder. Ook staat de economie onder druk, is er minder vertrouwen in de overheid en zien we in de samenleving meer mensen die het niet altijd met elkaar eens zijn.
Als gemeente willen we er zijn voor onze inwoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Vooral in een tijd vol uitdagingen is dat belangrijk. De groei die de gemeente Barneveld doormaakt is fors en vraagt veel.
Bi het opstellen van de begroting voor 2024 heeft de gemeente rekening gehouden met het groeiende aantal inwoners. Er is rekening gehouden met het mee laten groeien van maatschappelijke voorzieningen, infrastructuur en werkgelegenheid. Dit alles met als doel een prettige, gezonde en veilige leefomgeving te bieden. Een plek waar iedereen meetelt. Om dit te doen, moeten we als gemeentelijke organisatie ook meegroeien.
Koers houden en scherp aan de wind varen
Als gemeente hebben we veel ambities. Deze ambities zijn groter dan de middelen die beschikbaar zijn. Daarbij houden we vast aan onze visie en plannen uit het coalitieakkoord. Dit betekent dat er keuzes gemaakt moeten worden wat, wanneer gedaan wordt. Daarbij is het belangrijk dat de gemeente haar koers vasthoudt. Tegelijkertijd zal er dus scherp(er) aan de wind gevaren moeten worden.
Leidend blijft dat de gemeente ondernemend, zorgzaam en betrouwbaar wil zijn.
Ondernemend: we willen meer woningen, wegen, groen, scholen en sportfaciliteiten. En ook meer sociale activiteiten en ondersteuning bieden en de bedrijvigheid vergroten.
Zorgzaam: we willen dat iedereen kan meedoen. Het gaat om de gezondheid van onze inwoners, bestaanszekerheid, kansen op een baan, een betaalbare woning voor jong en oud, ruimte voor gasten, zorg voor onze agrariërs in onzekere tijden.
Betrouwbaar: we willen waarmaken wat we beloven. Goed communiceren met onze inwoners en samenwerken in participatietrajecten. Betrouwbaar zijn is voor ons ook zorgen voor de toekomst. Ook voor volgende generaties willen we goede voorzieningen, duurzame oplossingen en gezonde financiën.
Samen, in verbinding met elkaar
De groei moet in harmonie zijn met de kernwaarden van onze samenleving. We zullen samen met inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers werken aan plannen met betrekking tot wonen, landbouw, bereikbaarheid en economie, klimaat, bestaanszekerheid, opgroeien en migratie. Het college wil faciliteren en stimuleren waar het kan, maar zal ook de nodige maatregelen nemen om de groei te reguleren en te plannen waar nodig. Daarbij is voortdurend oog voor de typische Barneveldse identiteit. Hierin zijn aanpakken, ondernemen en innoveren dominant, maar altijd in combinatie met een sterke gemeenschapszin en omzien naar elkaar.
Sluitende begroting voor 2024 en 2025
Het college presenteert een structureel sluitende begroting voor 2024 en 2025. Zoals afgesproken bij de Kadernota 2024-2027 zijn beleidstoevoegingen verwerkt in de begroting 2024. Door realistisch te ramen, is hiervoor structureel ruimte gevonden. Voor de jaren 2026 en 2027 is de begroting nog niet structureel sluitend, met name door een lagere uitkering van het Rijk. Er is zo realistisch mogelijk begroot en gepland. Er is gekozen om in 2024 minder geld te investeren dan het voorgestelde financiële plafond. Scherpe keuzes zijn gemaakt en eerst wordt afgemaakt wat eerder is afgesproken. Tegelijk is er ook ruimte gemaakt voor nieuwe zaken!
Schuldpositie
De gemeente Barneveld is financieel gezond, maar heeft ook een relatief hoge schuldenpositie opgebouwd. Deze schuldenpositie is het gevolg van investeringen in grondexploitaties en de aankoop van vastgoed. Deze aankopen zijn gedaan om nieuwe huizen te kunnen bouwen, maatschappelijke voorzieningen te realiseren (zoals buurthuizen en sportverenigingen), nieuwe wegen aan te leggen en onderwijshuisvesting mogelijk te maken.
Deze schuldenpositie staat de financiële gezondheid niet in de weg. Voorwaarde is wel dat de kapitaallasten daarvan (rente en aflossing en afschrijvingslasten van de daarmee gefinancierde activa) betaald kunnen worden; ook als de rente eventueel nog stijgt. Daarin is voorzien in de huidige begroting.
Investeringsambitie na 2024
In de Kadernota hebben we een overzicht gepresenteerd van de gewenste en geplande investeringen voor de periode 2024 tot 2033.Dat overzicht telde op tot meer dan 500 miljoen. In de kadernota is ook duidelijk gemaakt dat dit bedrag nu niet beschikbaar is. We kunnen over deze ambities pas besluiten als we passende financieringsvoorstellen hebben. In 2024 zullen hier voorstellen voor worden gedaan. Zo gaan we zorgvuldig om met de toekomt van de gemeente Barneveld. Vanuit de kernwaarden: ondernemend, betrouwbaar en zorgzaam. Dit alles op basis van een stevig financieel fundament en een scherp inhoudelijk kompas om koers te houden en de gemeente Barneveld verder te brengen.
Woonlasten
Het college kiest ervoor de opbrengst van de onroerendezaakbelasting (OZB) in 2024 alleen te laten stijgen voor de inflatiecorrectie van 4%. Het college past dezelfde inflatiecorrectie toe op het merendeel van de tarieven van de leges, met uitzondering van de afvalstoffenheffing (2%) en tarieven grafrechten (7%).
Tweede Tussenrapportage 2023
Gelijktijdig met de begroting is de Tweede Tussenrapportage voor 2023 gepresenteerd. Door onder andere gewijzigde bijdragen van het Rijk en realistischer begroten, verwachten we dat in 2023 het tekort van 2,7 miljoen zal worden bijgesteld in een overschot van 5,5 miljoen. De oorzaken van deze positieve bijstelling zijn voor het overgrote deel incidenteel van karakter.
Begrotingsbehandeling
Op 31 oktober bespreekt de commissie Bestuur van de gemeenteraad de door het college voorgestelde programmabegroting.
Op 8 november beslist de gemeenteraad over de programmabegroting.
Beide vergaderingen kunt u live en achteraf volgen via www.barneveld.nl/live .